Wzory dotyczące przejazdów drogowych pojazdów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej
Wzór Zezwolenia, Zapotrzebowania i Książka ewidencji dotyczące przejazdów drogowych pojazdów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej
Na podstawie obwieszczenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 11 października 2024 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej w sprawie sposobu i trybu wydawania zezwoleń wojskowych na przejazd drogowy oraz sposobu organizacji i oznakowania kolumn pojazdów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej
Akt objęty tekstem jednolitym: Dz.U. 2012, poz. 1368, Dz.U. 2024, poz. 36
Obowiązujący akt prawny: Dz.U. 2024, poz. 1626
Dz.U. 2024, poz. 1626
Załącznik 1
Zezwolenie na przejazd drogowy pojazdów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej
Załącznik 2
Zapotrzebowanie na przejazd drogowy pojazdów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej
Załącznik 3
Książka ewidencji przejazdów drogowych pojazdów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej
Procedura uzyskiwania zezwoleń wojskowych na przejazdy pojazdów nienormatywnych
Wydawanie zezwoleń wojskowych jest kluczowym elementem w organizacji transportu wojskowego, szczególnie w przypadku pojazdów nienormatywnych. Proces ten jest regulowany przepisami prawa, które określają odpowiedzialność poszczególnych organów wojskowych oraz terminy wydania takich zezwoleń.
Odpowiedzialne organy wojskowe
W zależności od zakresu odpowiedzialności, różne organy wojskowe są odpowiedzialne za wydawanie zezwoleń wojskowych:
- Szef IWspSZ – odpowiedzialny za przejazdy między obszarami odpowiedzialności RBLog oraz za przekraczanie granicy państwa przez pojazdy Sił Zbrojnych RP.
- Komendant RBLog – wydaje zezwolenia dla przejazdów między WKTr w obrębie swojej odpowiedzialności.
- Komendant WKTr – odpowiedzialny za przejazdy w obrębie własnego obszaru odpowiedzialności.
Wymagania i procedura składania zapotrzebowania
Dowódcy jednostek wojskowych przygotowujący przejazd pojazdu nienormatywnego lub kolumny pojazdów muszą złożyć zapotrzebowanie na wydanie zezwolenia do komendanta WKTr. Zapotrzebowanie to jest podstawą dalszego procedowania i wydania odpowiedniego zezwolenia przez właściwy organ wojskowy.
Terminy wydania zezwoleń wojskowych
Terminy wydania zezwoleń wojskowych są precyzyjnie określone:
- Do 5 dni roboczych – w przypadku krajowego przejazdu drogowego pojazdów nienormatywnych.
- Do 72 godzin – dla Sojuszniczych Sił Wysokiej Gotowości poruszających się po wcześniej wyznaczonych trasach.
- Do 3 dni roboczych – w przypadku przejazdu kolumn pojazdów w kraju.
- Do 3 dni – w czasie kryzysu lub wojny, w stanie gotowości obronnej.
Wielokrotne zezwolenia wojskowe
W przypadku przejazdów wielokrotnych, zezwolenie wojskowe wydawane jest na okres do końca roku kalendarzowego. Takie zezwolenie obejmuje m.in. stałe przejazdy pojazdów wojskowych, które nie wymagają pilotowania, a także cykliczne szkolenia związane z przemieszczaniem się pojazdów.
Uzyskiwanie i przesyłanie zezwolenia wojskowego
Po uzgodnieniu trasy i warunków przejazdu z odpowiednimi komendantami, komendant WKTr przygotowuje projekt zezwolenia wojskowego w systemie teleinformatycznym. Następnie projekt jest przesyłany do właściwego organu wojskowego, takiego jak Szef IWspSZ lub Komendant RBLog, w celu dalszego procedowania.
Przekazywanie zezwoleń wojskowych na przejazd
Organ wojskowy odpowiedzialny za wydanie zezwolenia przesyła dokumenty przed planowanym terminem przejazdu do wszystkich niezbędnych jednostek i instytucji:
- Dowódca jednostki wojskowej – otrzymuje zezwolenie w formie pisemnej lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
- Dowódcy jednostek wojskowych oraz instytucje zabezpieczające przejazd – w zależności od potrzeb, także otrzymują dokumenty pisemnie lub elektronicznie.
- Komendanci RBLog i WKTr – przesyłanie za pośrednictwem systemów elektronicznych.
- Komendant Główny Żandarmerii Wojskowej – odbiera dokumentację za pomocą środków teleinformatycznych.
Zasady prowadzenia kolumn pojazdów
W trakcie przejazdu dowódca kolumny musi posiadać fizyczne zezwolenie. Organ odpowiedzialny za wydanie zezwolenia prowadzi ewidencję przejazdów, która odnotowywana jest w tzw. Książce ewidencji przejazdów drogowych. Ewidencja prowadzona jest głównie w formie elektronicznej, jednak może być dodatkowo zapisywana na papierze zgodnie z określonym wzorem.
Specjalne wymagania dla przejazdu dużych kolumn pojazdów
Kolumny składające się z ponad 20 pojazdów muszą być podzielone na mniejsze grupy. Jednak w czasie gotowości obronnej państwa, w sytuacjach kryzysowych lub podczas wojny, możliwe jest przemieszczanie kolumny bez podziału.
Odległość między grupami pojazdów musi wynosić minimum 500 metrów w czasie jazdy oraz 200 metrów podczas postoju. Przejazdy kolumn są monitorowane przez specjalne systemy teleinformatyczne nadzorowane przez WKTr na obszarze RP lub przez IWspSZ na terenie Polski i poza jej granicami.
Przygotowanie trasy przejazdu
Dowódca jednostki przygotowującej przejazd kolumny ustala trasę, czas przejazdu oraz liczbę pojazdów i grup. Wskazuje również dowódcę kolumny oraz dowódców grup pojazdów. W przypadku większych kolumn, liczących co najmniej 10 pojazdów, wyznacza się dodatkowe osoby:
- Kierunkowy – prowadzi pierwszy pojazd i odpowiada za trasę i prędkość.
- Zamykający – prowadzi ostatni pojazd, monitoruje dyscyplinę i bezpieczeństwo.
- Meldunkowy – zgłasza wszelkie odstępstwa od wydanego zezwolenia.
Każdy pojazd w kolumnie powinien być wyposażony w odpowiednie środki łączności, aby dowódcy grup oraz dowódca kolumny mieli zapewnioną komunikację.
Oznakowanie kolumn pojazdów
Kolumny pojazdów muszą być odpowiednio oznakowane zgodnie z zasadami:
- Tablice oznaczeniowe – umieszczane z przodu pierwszego pojazdu i z tyłu ostatniego.
- Flagi oznaczeniowe:
- Niebieska flaga – przód pierwszego pojazdu każdej grupy.
- Zielona flaga – przód ostatniego pojazdu każdej grupy.
- Biało-czarna flaga – pojazd dowódcy kolumny.
- Żółta flaga – pojazd wymagający pomocy technicznej.
- Numer kolumny – kontrastowy, umieszczony po obu stronach pojazdu, widoczny z 6 metrów.
Kolumny bez pilota na drogach szybkiego ruchu muszą dodatkowo mieć żółte światła ostrzegawcze z przodu i tyłu kolumny. Przepisy oznakowania nie są wymagane dla kolumn do 5 pojazdów oraz dla specjalnych misji, jak klęski żywiołowe lub zadania porządkowe.
Wymagania pilotowania pojazdów nienormatywnych
Pojazdy o nadmiernych wymiarach lub masie muszą być pilotowane przez pilotów, zgodnie z poniższymi zasadami:
- Pojedynczy pilot – dla pojazdów o wymiarach przekraczających długość 23 m, szerokość 3,20 m, wysokość 4,50 m lub masę 60 t.
- Dwóch pilotów – dla pojazdów o długości powyżej 30 m, szerokości 3,60 m, wysokości 4,70 m lub masie powyżej 80 t.
Pilotowania wymagają również pojazdy gąsienicowe oraz pojazdy z ograniczonym oświetleniem.
Postój pojazdów nienormatywnych
Postój powinien odbywać się poza jezdnią i poboczem oraz poza obszarem zabudowanym, z wyjątkiem kompleksów wojskowych.
Procedura pilotowania kolumn pojazdów nienormatywnych
Przejazdy dużych kolumn nienormatywnych wymagają dwóch pilotów z przodu i z tyłu. W razie wystąpienia znacznych utrudnień w ruchu dowódca kolumny lub pilot mogą podjąć decyzję o przerwaniu przejazdu. W przypadkach kryzysowych powiadamia się właściwych dowódców w terminach od 2 do 3 dni przed planowanym przejazdem.
Obowiązki pilota
Pilot odpowiedzialny za kolumnę realizuje pilotaż zgodnie z wydanym zezwoleniem wojskowym, kieruje ruchem w niezbędnym zakresie oraz podejmuje decyzję o wstrzymaniu pilotażu, jeśli sytuacja wymaga zatrzymania kolumny dla bezpieczeństwa ruchu drogowego.